Trong suốt dọc đời sống, nhất là nơi trẻ con bạn trẻ, thường có thắc mắc tại sao lại như thế, có thật đúng như vậy không?
Lớn lên đi học, rồi hội nhập vào cuộc sống trên trường đời, những thắc mắc hoài nghi vẫn không hết, và có khi còn nhiều hơn nữa.
Thắc mắc hoài nghi giúp tâm trí mở rộng hiểu biết thêm, dù câu trả lời nhiều khi không thể cắt nghĩa hết tất cả được, từ phía có thắc mắc và từ phía đưa ra câu trả lời.
Thắc mắc hoài nghi có trong đức tin tinh thần tôn giáo không, và điều đó vẽ nên hình ảnh gì?
Đức tin vào Thiên Chúa của đạo Công giáo là một con đường trong dòng sông con đường đời sống của con người trần gian. Vì thế sự thắc mắc hoài nghi của con người về các mầu nhiệm đức tin, về sự sống thiên nhiên không là điều ngoại lệ luật trừ.
Phúc âm Chúa Giêsu Kitô thuật lại (Ga 20,19-31) biến cố Ông tông đồ Toma có thắc mắc hoài nghi về Chúa Giêsu Kitô đã sống lại "Nếu tôi không nhìn thấy vết đinh ở tay Người, nếu tôi không thọc ngón tay vào lỗ đinh, nếu tôi không thọc bàn tay vào cạnh sườn Người, thì tôi không tin“. (Ga 10,25)
Xưa nay cũng vì thế dân gian hay có hình ảnh so ví, để vui thôi: Sao yếu nhân đức tin như ông Thánh Tôma vậy!
Khi nghe các anh em tông đồ nói Chúa Giêsu thầy mình đã sống lại, Thánh Toma không vội tin ngay. Ông không đòi phải có dấu chỉ biến cố to lớn phép lạ lùng nào làm bằng chứng thuyết phục. Nhưng Toma chỉ muốn cảm nhận được đau khổ nơi những vết thương của Chúa Giêsu qua nhìn cùng đụng chạm vào, mà người ta đã vì không tin Chúa Giêsu Kitô là Con Thiên Chúa, đã hành hạ lên án đóng đinh Người vào thập giá. Toma theo suy nghĩ thực dụng và muốn chính thần kinh nơi tay mình cảm nhận sự đau khổ của Chúa Giêsu nơi những vết thương hành hạ ở thân xác.
Chúa Giêsu Kitô sống lại hiện ra có cả Toma hiện diện, nhưng Ngài đã không trách cứ Toma vẫn còn hoài nghi thắc mắc. Ngài thông hiểu sự đau buồn, sự bơ vơ hoang mang của các học trò môn đệ mình bây giờ không còn Thầy mình nữa, như ngày trước lúc nào Thầy trò hằng bên nhau.
Chúa Giêsu Kitô sống lại hiện ra không với uy quyền sức mạnh, không với ánh hào quang vinh hiển chói sáng, không với vòng triều thiên vương miện và không với cây gậy chỉ huy.
Chúa Giêsu Kitô sống lại cũng không hiện ra như ở nơi phòng bũa biệc ly sau cùng chiều hôm trước đó, để khiến Toma phải lúng túng ngượng ngùng. Không, Ngài hiện đến với lời chào chúc bình an và với những vết thương nơi thân thể mình.
Chúa Giêsu Kitô sống lại hiện ra không trách cứ Toma là người cứng lòng không có nhân đức tin. Nhưng tiến đến gần bên Toma thân thiện tình nghĩa thầy trò ngỏ lời: Đây là những viết thương nơi thân thể của Thầy, mà con muốn nhìn thấy tận mắt. Hãy dùng ngón ta của con đụng chạm vào đó đi, con sẽ cảm nghiệm nhận ra sự đau khổ của Thầy đã chịu đựng, như lòng con mong muốn! Và hãy tin Thầy đã sống lại rồi, Thầy vẫn hằng sống động trong trái tim tâm hồn đời sống con người trần gian, như các anh em của con đã làm chứng báo tin cho mọi người!
Chúng ta trong đời sống không phải tin hết những gì người ta nói thuật kể lại. Vì luôn hằng có những chuyện thuật kể hoang đường bày bịa thêu dệt không đúng sự thật. Biến cố Chúa Giêsu Kitô sống lại xử sự với Thánh Toma chỉ cho ta bài học trong đời sống sự hoài nghi thắc mắc không là điều xấu, có khi còn quan trọng nữa, và cũng quan trọng như thế là tìm hiểu cho rõ về điều thắc mắc hoài nghi nữa.
Ờ đây đức tin vào Chúa Giêsu sống lại là điều quan trọng, là trung tâm cốt lõi của đức tin, chứ không phải những chi tiết nhỏ nhặt không quan trọng, như hỏi xem cây cỏ, lá cây hay bầu trời mầu xanh.
Như trường hợp của Ông Toma ngày xưa cách đây hơn hai ngàn năm, Chúa Giêsu chấp nhận sự hoài nghi thắc mắc của con người, cùng thông hiểu sự hoài nghi thắc mắc của con người.
Người tin, mà không nhìn thấy bằng con mắt, nhưng bằng trái tim tâm hồn có thể cảm nhận được niềm vui hạnh phúc từ tận trong tâm hồn. Dẫu thế, những ai không có khả năng được như vậy, cũng không phải là người yếu kém lòng tin, người thua kém.
Người nào, như tông đồ Toma không đơn giản tin vào Chúa Giêsu Kitô như được các vị tông đồ báo tin, được phép đặt niềm hy vọng cậy trông vào lòng thương xót của Chúa, Ngài sẽ trợ giúp nâng đỡ đức tin cho. Tình yêu của Chúa như nơi phúc âm thuật lại, là cốt lõi trung tâm của đức tin.
Trong suốt dọc đời sống dù có thắc mẵc hoài nghi về mầu xanh của cây cỏ, của bầu trời, mầu xám của da con voi, hay tô vẽ về người khác với mầu khác, nhưng cỏ vẫn là cỏ, bầu trời vẫn là bầu trời, con voi vẫn là con voi.
Với Chúa Giêsu Kitô cũng vậy, Ngài vẫn là Chúa Giêsu Kitô, Đấng đã sống lại từ cõi chết. Ngài là Đấng mang ơn cứu chuộc đến cho trần gian, và trao tặng con người chúng ta tình yêu thương không cùng tận. Tình thương yêu thần thánh đó chiếu tỏa bao phủ đời sống con người, cho dù con người có thắc mắc hoài nghi về tin mừng tình yêu thương thần thánh của Chúa.
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long