Cuộc đời Chúa Giêsu ngày xưa trên trần gian được ghi chép thuật lại trong bốn cuốn sách phúc âm.
Cuốn phúc âm thứ nhất do Thánh sử Mattheo viết. Phúc âm của ông viết vào khoảng giữa những năm 80 và 90 sau Chúa giáng sinh, và được Hội Thánh Công giáo xếp vào danh sách là cuốn sách phúc âm thứ nhất tường thuật về cuộc đời Chúa Giêsu.
Đâu là hình ảnh con người Mattheo và sách phúc âm của Ông?
Mattheo là một trong 12 vị Tông đồ đầu tiên của Chúa Giêsu và là người làm nghề thu thuế (Mt 10, 2-4). Ông đang ngồi bàn viết giấy thu thuế cho chính quyền khi Chúa đi ngang qua gọi “hãy theo tôi”, Mattheo liền đứng dậy đi theo Chúa Giêsu liền (Mt 9,9).
Ngoài ra ông còn có tên khác nữa là Levi như Thánh sử Marcô cho biết (Mc 2,14). Ông rời bỏ bàn giấy thu tiền viết giấy chứng nhận thuế theo Chúa Giêsu làm môn đệ, và sau khi Chúa Giêsu trở về trời đã ra đi giảng đạo viết sách phúc âm giáo lý về cuộc đời Chúa Giêsu, những gì ông đã trực tiếp nghe cùng nhìn xem trong cuộc đời 3 năm giảng đạo của Chúa Giêsu ở nước Do Thái.
Tên của Ông theo tiếng Do Thái có nghĩa là “Qùa tặng của Thiên Chúa”.
Phúc âm của Thánh Mattheo ngay chương mở đầu (Mt 1,1-17) tường thuật về nguồn gốc gia phả dòng dõi Chúa Giêsu từ Tổ phụ Abraham.
Theo trình thuật này con số 14 (Mt 1,17) và con số 3 là những con số nổi bật đặc điểm của Thánh sử Mattheo.
Gia phả Chúa Giêsu Kitô được tường thuật trải qua 3 thế hệ, mỗi thế hệ có 14 đời. Theo chỉ dẫn tường thuật đó, ngôi sao Chúa Giêsu giáng sinh có 14 cánh được khắc vẽ trênh nền đền thờ Chúa Giáng sinh bên thành Bethlehem, nơi ngày xưa hài nhi Giesu sau khi sinh ra được đặt nằm trong máng cho xúc vật ăn.
Và Thánh sử cũng còn tường thuật những Nhà Chiêm Tinh – còn gọi là Ba Vua - từ Phương Đông tìm đến Bethlehem thờ lạy Hài nhi Giêsu. Họ mang 3 món qùa tặng “vàng, nhũ hương và mộc dược” kính biếu dâng tiến (Mt 2, 11). Căn cứ theo ba món qùa tặng đó, xưa nay có truyền thống trong Hội Thánh cho là có ba vị, rồi có cả phụng vụ lễ mừng Ba Vị Vua vào ngày 06.01. hằng năm sau lễ mừng Chúa giáng sinh. Và trong dòng lịch sử thời gian người ta đã lần tìm ra tên của Ba Vị: Caspar, Melchior và Balthasar.
Con số 7 cũng là con số đặc điểm của phúc âm Thánh Mattheo. Nơi toàn thể chương 13 Ông thuật lại những bài giảng của Chúa Giesu về nước trời qua 07 hình ảnh dụ ngôn: Người gieo giống (3-9), Cỏ lùng (24-30), Hạt cải (31-32), Men trong bột (33), Kho báu (44), Viên ngọc qúy (46) và Chiếc lưới đánh cá (47-50).
Nơi chương 23 về những lời khiển trách răn đe các vị Kinh Sư và người Phariseo qua 07 lời “Khốn cho các người là những người gỉa hình” (23, 13-32).
Con số 10 cũng là con số đặc điểm trong phúc âm Thánh Mattheo. Nơi toàn thể hai chương 8 và 9 Thánh sử viết thuật lại 10 phép lạ Chúa Giêsu chữa lành cho:
1. Người bị phong cùi (8,1-4)
2. Đầy tớ của viên Đại đội trưởng (8,5-13)
3. Bà nhạc phụ Thánh Phero (8,14-15)
4. Mọi kẻ đau bệnh ốm (16-17)
5. Hai người bị qủy ám(28-34)
6. Người bị bại liệt (9,1-7)
7. Người phụ nữ bị bệnh băng huyết kinh niên (9,18-22)
8. Con gái một vị thủ lãnh sống lại Talitha Kumi (9,23-26)
9. Hai người mù (9,27-30)
10. Người câm bị qủy ám (9,32-34).
Con số 10 được Thánh sử Mattheo trình bày nổi bật rõ nét trong dụ ngôn về hình ảnh 10 cô trinh nữ cầm đèn đi đón chú rể (25,1-13).
Và trong dụ ngôn khen thưởng nói về người được trao phó ban cho những khả năng như những nén bạc và đã đi làm ăn sinh lời ra thành 10 nén. (25, 20).
Thánh sử Mattheo viết phúc âm về cuộc đời Chúa Giêsu thường hay thuật có câu ”để ứng nghiệm lời xưa kia Chúa phán qua miệng ngôn sứ” như bằng chứng đã có từ thời xưa mà Chúa đã định liệu sắp đặt từ trước rồi.
Thánh sử Mattheo là người làm nghề thu thuế, ngày xưa bị dân chúng cho là những người tội lỗi toa rập với người Roma hà hiếp dân chúng. Nhưng ông đã nghe theo tiếng Chúa kêu gọi ”Hãy theo Ta” bỏ bàn giấy thu tiền bạc đi theo Chúa Giêsu.
Là người thu thuế có kiến thức học vấn và biết cách thức làm sổ sách thứ tự rõ ràng. Nên ông đã nghiên cứu truy tầm nguồn gốc tổ tiên dòng tộc Chúa Giêsu, và sắp xếp thứ tự viết thành gia phả dòng tộc Chúa Giêsu ngay nơi chương đầu tiên của phúc âm. Trình bày Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa từ trời xuống trần gian làm người có nguồn gốc dòng dõi như tất cả những con người trong công trình vũ trụ của Thiên Chúa.
Căn cứ theo hình ảnh đó, phúc âm của Ông được trình bày với một biểu tượng hình ảnh một người có hai cánh như một Thiên Thần tay cầm bút viết.
Phúc âm của Theo Thánh Mattheo là cuốn dài nhất trong bốn sách phúc âm với 28 chương, và kết thúc với lời Chúa Giesu đoan hứa bảo đảm:
“Và đây Thầy ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế” (Mt 28,20).
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long