Phúc âm Thánh Luca thuật lại khi Chúa Giêsu sinh ra, các Thiên Thần từ trời cao hiện đến ca mừng: Gloria in altissimo Deo et in terra pax in hominibus bonae voluntatis (Lc 2,14).

Trong các Thánh lễ ngày Chúa nhật và Lễ trọng bài ca này được hát lên ca mừng Chúa, như các Thiên Thần ngày xưa đã ca hát.

Bài ca hát này được chuyển dịch sang các tiếng địa phương. Và phải hiểu thế nào cho đúng ý nghĩa từ ngữ bonae voluntatis?

Bản dịch tiếng Việt Nam có hai bản: „Vinh danh Thiên Chúa trên các tầng trời, bình an dưới thế cho loài người Chúa thương“ (Sách lễ Roma 1992, Ủy Ban Phụng tự trực thuộc Hội Đồng Giám mục Việt Nam.)

Đến năm 2005 được dịch lại: „Vinh danh Thiên Chúa trên các tầng trời, và bình an dưới thế cho người thiện tâm.“ (Sách lễ Roma, Nghi thức Thánh lễ, Ủy Ban Phụng tự trực thuộc Hội Đồng Giám mục Việt Nam, Hà Nội 2005).

Bản nguyên ngữ tiếng Hylạp: Eudokia - đẹp lòng, hài lòng.

Thắc mắc nêu ra với câu diễn tả „Cho loài người Chúa thương“: Những người nào được Chúa thương? Phải chăng có những người không được Chúa thương sao? Phải chăng Chúa không thương yêu tất cả mọi người do Chúa tạo dựng nên sao?

Với câu dịch diễn tả “Cho người thiện tâm“: Ai là những người thiên tâm? Phải chăng có những người không thiện tâm và khi nào, cùng tại sao?

Bản tiếng Hylạp là Eudokia - đẹp lòng, hài lòng - cũng vấp phải những thắc mắc tương tự.

Đức Giáo Hoàng Benedictô 16. đưa ra cắt nghĩa về hiểu chữ Eudokia - đẹp lòng, hài lòng theo bản tiếng Hy Lạp: “Nơi phúc âm thánh Luca tường thuật về Chúa Giêsu chịu phép rửa ở bờ sông Jordan: Đang khi Chúa Giêsu cầu nguyện thì tầng trời mở ra và tiếng từ trời phán: Con là Con của Cha, ngày hôm nay Cha đã sinh ra con, Cha hài lòng về con . (Lc 3,22).

Về phương diện con người, Chúa Giêsu là người đẹp lòng, hài lòng Thiên Chúa. Chúa Giêsu là người như thế. Vì người sống trọn vẹn hướng về Thiên Chúa Cha, chú tâm chiêm ngưỡng Chúa Cha và hoàn toàn sống kết hợp trong tương quan ý muốn hiệp nhất cộng đoàn với Thiên Chúa Cha. Con người sống đẹp lòng là những con người, có cung cách sống như Chúa Giêsu, con Thiên Chúa, sống đời sống theo mẫu mực của Giêsu Kito.“ (Joseph Ratzinger, Benedickt XVI., JESUS von Nazareth, Prolog die Kindheitsgeschichten, 3. Kapitel, S. 84., Herder 2012).

Pater Anselm Gruen có suy tư: Nơi sự sinh ra của Chúa Giêsu, Thiên Chúa và con người, trời và đất cùng nhau hòa nhịp đồng thuận một tiếng. Có tiếng vọng đồng thuận giữa Thiên Chúa và con người, giữa tinh thần và vật chất, giữa Thiên Thần và con người. Sự hoà bình này, sự thanh bình, sự hòa nhịp được ban tặng cho con người có đời sống đẹp lòng hài lòng về khía cạnh thần thánh tốt lành.

Eudokia - đẹp lòng, hài lòng của Thiên Chúa trong ý nghĩa chất chứa tình yêu của Thiên Chúa hướng tới con người. Thiên Chúa qua sự sinh ra của Chúa Giêsu đã chứng tỏ tình yêu thương cho con người. Eudokia diễn tả Thiên Chúa luôn đứng về mối tương quan liên lạc với con người. Và qua sự sinh ra của Chúa Giêsu, Con của ngài, mối tương quan liên lạc đó muốn được thể hiến đào sâu thêm.“ (Anselm Gruen, Jesus - Wege zum Leben, Das grosse Buch der Evangelisten, Herder 2015, Tr. 331).

Tầng trời không thuộc không gian thể lý địa lý, nhưng là hình ảnh trong trái tim. Và trái tim tình yêu thương Chúa đã sinh xuống trần gian trong chuồng thú vật vào đêm thánh vô cùng: sự khiêm nhường của Thiên Chúa là bầu trời.

Cung cách lối sống khiêm nhượng của Chúa Giêsu sinh ra trở thành con người đẹp lòng hài lòng Thiên Chúa Cha.

Cung cách lối sống đó là mẫu gương cho con người trần gian để nhận được đẹp lòng, hài lòng từ Thiên Chúa.

„ Et in terra pax in hominibus bonae voluntatis.“

Mừng lễ Chúa Giáng Sinh
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long