Bốn tuần lễ mùa Vọng trước lễ mừng Chúa giáng sinh, khắp nơi bắt đầu thắp sáng đèn điện, nhất là bên Âu Châu.
Bên xã hội nước Đức có tập tục làm vòng mùa Vọng với bốn cây nến được lần lượt đốt thắp lên vào mỗi tuần mùa Vọng cho tới lễ mừng Chúa giáng sinh.
Tập tục văn hoá xã hội này đã được du nhập và trở thành tập tục đạo đức trong đời sống Kitô giáo, nơi đạo Công giáo và đạo Tin lành.
Vào mùa Vọng nơi các thánh đường Công giáo cũng như Tin lành đều có vòng tròn to lớn, hay có nơi làm thành hình dài tựa như một con đường. Hay cũng có nơi bện vòng mùa Vọng thành hình như một con thuyền. Trên đó có bốn góc bốn cây nến to hoặc mầu đỏ, hoặc mầu tím, hay mầu trắng, cùng được treo dựng hoặc nơi cung thánh trang trọng, hay có nơi dựng trước bàn thờ.
Vòng mùa Vọng tròn hay khúc cây dài được bện trang trí bằng những nhánh cành lá thông xanh nói lên niềm hy vọng vào sự sống đang phát triển vươn lên.
Và ở nhiều nhà riêng cũng có tập tục đặt vòng mùa Vọng nhỏ thôi, ở phòng khách, hay cả nơi công cộng nữa.
Vòng mùa Vọng hình tròn nói lên ý nghĩa trái đất hình tròn do Thiên Chúa tạo dựng, nuôi dưỡng cho luôn có sức đổi mới mang lại sự sống cho mọi loài sống trong đó. Trái đất là quê hương ngôi nhà cho con người, cho mọi thú động vật cùng cây cỏ thảo mộc sinh sống phát triển.
Vòng hình tròn cũng ẩn chứa ý nghĩa sự vĩnh cửu của Thiên Chúa, Đấng không có khởi đầu và không có tận cùng.
Vòng mùa Vọng có nơi kết thành một con đường dài mang ý nghĩa chỉ về đời sống con người là một con đường dài có những khúc lên xuống uốn khúc, và cũng mang ý nghĩa con đường đời sống đức tin vào Thiên Chúa. Trên con đường đời sống con người được soi đường hướng dẫn do ánh sáng của Thiên Chúa, biểu tượng là những cây nến phát tỏa ánh sáng niềm hy vọng. Và sau cùng Chúa Giêsu đến, Đấng là ánh sáng ơn cứu chuộc cho trần gian.
Và hình ảnh con đường dài cũng tương hợp như Thánh Gioan Tiền hô rao giảng trong sa mạc: „Hãy dọn sẵn con đường của Chúa, sửa lối đi cho thẳng để Người đi.“ (Mc 1,3).
Hay cũng có nơi làm vòng mùa Vọng như hình một con thuyền trên sông nước đại dương biển cả. Hình ảnh này cũng ẩn chứa suy tư cuộc hành trình đời sống, nhất là đời sống đức tin vào Thiên Chúa tựa như chiếc tầu thuyền vượt trên sóng nước biển cả, sông hồ. Con thuyền đời sống di chuyển trong tràn đầy niềm hy vọng có ánh sáng Chúa soi đường chỉ phương hướng về bến bờ bình an nơi Thiên Chúa.
Bốn cây nến trên vòng mùa Vọng ẩn chứa nhiều ý nghĩa đạo đức thần học cùng văn hóa đời sống.
- Cây nến thứ nhất là hình ảnh biểu trưng cho trái đất. Đất do Thiên Chúa tạo dựng nên vào ngày sáng tạo thứ ba. (St, 1,9).
Từ đất con người được tạo thành (St, 2,7), sinh sống trên đó, và sau cùng trở về với lòng đất, như Thiên Chúa đá phán bảo: Từ bụi đất con được tạo thành, và sau cùng con người sẽ trở về bụi đất (St 3, 19).
Và từ lòng đất nẩy sinh sự sống cho mọi loài cây cối thảo mộc. Vì thế dân gian kính trọng đất gọi là đất mẹ.
- Cây nến thứ hai hình ảnh tượng trưng cho nước. Nước là yếu tố căn bản cho sự sống trên trái đất được gìn giữ và phát triển. Thiên Chúa khi sáng tạo trái đất vào ngày sáng tạo thứ hai đã cho nước xuất hiện (St 1, 6.) làm căn bản cho đời sống thú vật sống trong nước, cho thú động vật sống trên đất khô và cho con người.
- Cây nến thứ ba hình ảnh tượng trưng cho lửa. Đất là hình ảnh người mẹ nảy sinh phát triển sự sống, còn lửa là hình ảnh biểu trưng sự năng động sức mạnh của Thiên Chúa theo khía cạnh người cha. Nước có lúc, có chỗ đục chỗ trong, nhưng lửa một khi chiếu sáng lan toả sẽ phá tan bóng tối.
Thiên Chúa Giave đã hiện ra với Thánh Tiên tri Mose trong bụi gai có lửa cháy sáng ở vùng núi Sinai bên Aicập.
- Cây nến thứ tư hình ảnh tượng trưng cho không khí hay gió. Không khí và gió là ngôn ngữ có trong Kinh Thánh. Ngôn sứ Elia gặp Thiên Chúa trong tiếng gió thổi. Và ngày lễ Ngũ tuần Đức Chúa Thánh Thần hiện xuống trong làn cơn gió thổi mạnh như cơn bão từ trời cao đổ xuống.
Không khí, gió không có hình hài, nên không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Nhưng con người cảm nhận ra qua tầng thần kinh cảm giác khi chạm tới làn da thịt. Không khí là yếu tố căn bản cho sự sống phát triển tồn tại. Không khí, làn gió tươi mát mang đến sự vui tươi phấn khởi cho đời sống bừng dậy vươn lên. Không có không khí sự sống nơi con người, nơi thú động vật bị tiêu tan ngay.
Không khí mang đến sự sinh động cho con người, cho thú động vật cùng cả cây cỏ.
Mùa Vọng 2017
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long