Bên Giáo Hội Chính Thống Đông phương Nikolaus là một vị thánh lớn, và được sùng kính xếp ngay sau Đức Mẹ Maria.
Bên Giáo hội Tây phương Roma vị Thánh này được các trẻ em yêu mến biết đến nhiều hơn cả..
Hằng năm vào đầu Mùa Vọng, ngày 06.Tháng 12. là ngày lễ Thánh Nikolaus được mừng kính nhớ với nhiều tập tục. Trong ngày này các trẻ em được tặng qùa. Nikolaus trở nên là „người cha“ phân phát qùa cho các trẻ em.
Nikolaus Giám mục thành Myra sinh ra ở Patara khoảng giữa năm 270 và 286, Ông qua đời ngày 6.12. khoảng những năm 326,345,352 hay 365., là một vị Thánh được biết đến và rất được sùng mộ mến ở bên Giáo Hội Đông phương và cả bên Giáo Hội Tây phương.
Ngày 06. 12. hằng năm là lễ kính nhớ Thánh Nikolaus trong toàn thể Kitô giáo bên Đông phươmg cũng như bên Tây phương với nhiều tập tục bình dân phổ biến trong dân gian.
Nikolaus là Giám mục thành Myra vào nửa đầu thế kỷ thứ 4.. Thành phố Myra thuộc vùng miền tiểu Á Lykien, ngày xưa vùng này nằm trong đế quốc Roma, nhưng sau này thuộc vương quốc Byzantino, và ngày nay thuộc lãnh thổ quốc gia Thổ nhĩ Kỳ.
Năm 325 Giám mục Nikolaus tham dự Công Đồng Nicea, nơi đây Nikolaus đã mạnh mẽ bênh vực Giáo Hội chống lại lý thuyết Arianismus do Arius khởi xướng đưa ra lý thuyết thần học chối bỏ không công nhận Ba Ngôi Thiên Chúa.
Trong lịch sử đời sống của Thánh Nikolaus có nhiều truyền thuyết nổi tiếng về lòng bác ái cứu giúp con người truyền tụng trong dân gian xưa nay.
Truyện kể một gia đình nghèo có ba người con gái để cho các cô đi làm nghề mãi dâm kiếm tiền nuôi sống gia đình. Biết được chuyện đó Nikolaus lặng lẽ ném ba lần liên tiếp vào ban đêm bao tiền vàng qua cửa sổ vào phòng các cô này , để họ có thể có tiền lo cho gia đình. Nikolaus đã cứu ba cô gái này khỏi không gian đời sống tội lỗi.
Truyện cũng kể, các thủy thủ trên đường vượt biển gặp tai nạn sóng to gió bão làm tầu thuyền họ chao đảo gần như bị chìm. Họ đồng thanh cầu khấn Giám mục Nikolaus đến giúp đỡ. Ngay lập tức Nikolaus hiện đến giúp họ và dẫn đưa tầu thuyền họ đi vào bến bình an.
Truyện kể lại, ba quân sĩ bị hoàng đế phân xử bất công không đúng phải chịu hậu qủa tù tội, vì tội phản bội, và bị xử tử. Họ kêu cầu Nikolaus. Trong đêm trước ngày xử tử, Nikolaus đã hiện đến với Hoàng Đế trong giấc mơ, và nói cho biết là ba người này bị xử bất công không đúng với luật pháp. Thức dậy Hoàng Đế truyền thả tự do cho ba người này khỏi bị tù tội. Một không gia đời sống mới được giải oan cứu giúp Nikolaus đã phù giúp trao tặng những người bị hàm oan này.
Cũng có truyện kể, một bà mẹ vì không chú ý, nên để con mình bị cháy, bà than khóc kêu cầu Nikolaus, và Nikolaus đã cho em bé con bà sống trở lại.
Những câu chuyện truyền thuyết đó nói lên, Nikolaus ra tay xuất hiện cứu giúp con người khi sức lực, sự khôn ngoan của họ tới chỗ ngõ bí tận cùng.
Nikolaus trở thành người cha đích thực trao tặng ba cô gái nhân vị đời sống mới, mà chính người cha ruột thịt các cô không có thể bảo vệ các cô được. Nikolaus đã tạo cho các cô này không gian đời sống xứng hợp với nhân phẩm con người.
Các người thủy thủ gặp tai nạn trên biển họ kêu cầu Nikolaus. Và Nikolaus đã cứu giúp họ. Ông trở nên người cứu giúp những ai gặp hoạn nạn. Nikolaus đã mang đến cho họ một không gian khung trời đời sống bình an trong cơn hoạn nạn nguy biến.
Nikolaus đã cho em bé đời sống mới, vì mẹ em bất cẩn để con mình bị cháy bỏng. Như thế Nikolaus đã trở nên người cha sinh thành cho em đời sống mới, cho em sống lại. Nikoluas đã đem lại cho em bé và mẹ em một khung cảnh không gian niềm vui hạnh phúc đời sống được chữa lành cứu thoát.
Trong đời sống, không chỉ trẻ em luôn luôn cần đến bàn tay, tình phụ tử của người cha, nhưng tất cả mọi người.
Người cha Nikolaus có thể là một tấm gương cho mọi người trong đời sống, với trái tim lòng thương cảm lãnh nhận với trách nhiệm bổn phận là người cha bảo vệ gia đình mình.
Chiếc mũ đỏ, như hình mái lều, mà Nikolaus trao tặng các em bé, và cả người lớn nữa, ngày lễ Nikolaus, theo tập tục văn hóa dân gian nói lên „người cha Nikolaus“ bảo vệ săn sóc đến sự no ấm cho con cái mình.
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long