Thánh Gioan là nhân vật, vị Thánh, của mùa Vọng. Theo Kinh Thánh Tin mừng Thánh sử Marcô viết thuật lại Ông là biểu tượng tiếng con sư tử gầm rống trong hoang địa sa mạc: Hãy dọn con đường cho Thiên Chúa đến! (Mc 1, 1-8).

Theo Kinh Thánh ông là anh em bà con với Chúa Giêsu Kitô, cùng sinh ra đời sáu tháng trước Chúa Giêsu ở vùng En Karim bên nước Do Thái nằm gần thành Jerusalem. (Phúc âm Thánh Luca 1, 35–37).

Lớn lên nhận biết như thế và được Thiên Chúa thúc đẩy. Nên Ông dấn thân tự nguyện làm đi rao giảng làm phép Rửa bên sông Jordan kêu gọi con người ăn năm, thống hối từ bỏ xa tránh tội lỗi sự dữ sửa dọn con đường đời sống đón Thiên Chúa đến.

Vì thế Ông có thêm danh xưng là vị tiền hô: Gioan tiền hô.

Đâu là dấu vết hay mẫu gương sống của vị tiền hô khi xưa ?

Sống trong hoang địa tĩnh mịch

Đến thăm quê hương ngôi nhà sinh ra của Thánh Gioan ở vùng En Karim, khách hành hương thăm viếng nhận ra nơi đây là vùng cao nguyên đồi cao không khí trong lành, có cây cối xanh tươi tầm nhìn xuống vùng thấp bên dưới rất đẹp. Và cha mẹ dòng tộc có đời sống địa vị là hàng Tư Tế trong đạo đời Do Thái thời lúc đó.

Nhưng Gioan nhận ra sứ mạng Thiên Chúa thúc đẩy giao phó. Nên Ông từ bỏ nếp sống gia đình cha mẹ dòng tộc, mà đi lui vào sống trong sa mạc hoang vu. Ông muốn sống một cuộc sống tĩnh mịch, và có đầy thử thách khắc nghiệt về khí hậu thời tiết nóng nực cũng gía lạnh ban đêm.

Nơi đó không có người chỉ toàn cát với ánh mặt trời nóng thiêu đốt ban ngày, cùng các thú dữ hoang dã. Như thế Ông muốn xa tránh những cuộc gặp gỡ bàn tán huyên náo tán gẫu vô ích làm cho tinh thần bị phân tán chia trí.

Ông muốn trong cô đơn tĩnh mịch lắng nghe tiếng Thiên Chúa nói trong tâm hồn mình.

Trong dòng thời gian xưa nay luôn có những tâm hồn sống theo dấu vết Thánh Gioan tiền hô đi tìm nếp sống tĩnh mịch lắng nghe tiếng Chúa như đi tĩnh tâm, đi tu nơi nhà Dòng chiêm niệm, như sống nếp sống ăn chay hãm mình khoảnh khắc bốn tuần lễ mùa Vọng. Và như thế muốn sửa dọn con đường đời sống trong tâm hồn cho Thiên Chúa đến.

Trong mùa đại dịch Covid 19 năm nay 2020, chúng ta sống trải qua trong giới hạn đi chuyển đi du lịch phải ở nhà, hay mùa Vọng mùa mừng Giáng sinh không có cảnh nhộn nhịp hấp tấp đi chợ Noel sắm sửa, hội họp gặp gỡ ăn mừng như mọi khi… cũng có thể trở nên dịp mang chiều kích tích cực giúp cho đời sống, nhất là về tinh thần tâm hồn, tuy có bồn chồn nhàm chán, để giúp tìm được chút không khí dấu vết Thánh Gioan Tiền hô ngày xưa lui vào sống cảnh tĩnh mịch lắng nghe tiếng nói của Trời cao âm thầm vang trong tâm hồn.

Thức ăn thú rừng hoang dã

Thánh Gioan tiền hô vào sống trong hoang dã sa mạc tĩnh mịch khô cằn toàn những lớp cồn cát nóng nực cùng lạnh buốt. Có chăng chỉ một vài loại bụi cây cỏ nhiều gai góc sống phát triển chịu đựng được khí hậu thời tiết nóng nực cực lạnh nơi đó, và những con thú vật to nhỏ trong miền hoang dã, mà thiên nhiên đã tạo dựng nên chúng cho chúng có khả năng sống thích ứng với điều kiện sa mạc nóng bỏng hoang vu.

Nơi đó không có cửa hàng chợ buôn bán, Gioan tiền hô không mang theo ăn những gì mình thích, nhưng thực phẩm của ông là những con châu chấu và mật ong rừng, mà ông bắt được. Ông sống giữa thiên nhiên ăn những con vật thức ăn của thiên nhiên.

Như thế Gioan tiền hô sống khắc khổ từ bỏ ăn những gì khoái khẩn vị dễ chịu cho đời sống, mà chọn nếp sống nghèo khó ăn châu chấu hoang dã và mật ong rừng. (Mc 1,6)

Theo Kinh thánh cựu ước sách lề luật Leviticus viết lại cho dân Do Thái, chỉ loài côn trùng là vật thánh có thể ăn được, cũng như mật của loài ong rừng hay mật của hoa mọc nơi rừng hoang

„Trong các loài vật nhỏ có cánh đi bằng bốn chân, các ngươi chỉ được ăn những thứ sau đây: những con ngoài chân ra có thêm càng để nhảy trên đất. Trong số những loài đó, đây là những loài các ngươi được ăn: mọi thứ cào cào, mọi thứ châu chấu, mọi thứ muỗm, mọi thứ dế.“ (Sách Leviticus 11,21-22)

Nếp sống từ bỏ là dấu vết mẫu gương đời sống của Thánh Gioan tiền hô để lại giúp đời sống vừa hoà nhịp với thiên nhiên, vừa sống hướng về Thiên Chúa, Đấng Tạo Hóa và vừa hướng đến con người trong xã hội cùng chung sống.

Quần áo bằng da thú lạc đà

Quần áo mặc để che thân. Trong dòng lịch sử nhân lọai, quần áo mặc trở thành điều gì nói lên tư cách đời sống của người mặc, như dân gian có ngạn ngữ „y phục xứng kỳ đức!“.

Không dừng lại nơi đó, quần áo còn diễn tả khía cạnh nói về đẳng cấp địa vị của người mặc nữa. Và cũng không hiếm trường hợp y phục còn phục vụ cho ý thích làm thỏa mãn con người nữa, như quần áo đẹp sang trọng nhất là nơi văn minh thành thị chốn phồn hoa…Dân gian cũng có ca ví: Quen rái dạ. Lạ rái áo! Vì thế y phục theo mốt như trở nên quan trọng trong nếp sống xã hội văn minh tân tiến của con người mỗi thời đại.

Thánh Gioan tiền hô ngày xưa lui vào sống trong sa mạc hoang dã đã không ăn mặc quần áo theo thị hiếu ý thích, theo mốt theo thời. Nhưng ông lấy da thú lạc đà làm quần áo mặc che thân thể. Như thế vị tiền hô đã sống không theo vẻ mặt tiền bên ngoài. Ông không phô diễn cái mình có. Nhưng muốn nói lên như mình là. (Mc 1,6)

Với cung cách nếp sống đó Ông không sống theo đà phát triển hướng dẫn thị hiếu. Nhưng giữ vững lập trường của mình, trung thành với những nguyên tắc đạo đức chuẩn mực.

Chính vì thế, Ông được những người, khi họ biết đến, rất kính phục nể trọng cùng nghe lời chỉ dẫn của ông. Lối sống ăn mặc giản dị bình dị thiên nhiên của ông có sức thuyết phục con người.

Thánh Gioan được mệnh danh là vị tiền hô dọn đường cho Chúa Cứu Thế đến vì lối sống từ bỏ, cùng giản dị hòa hợp với thiên nhiên, công trình do Thiên Chúa tạo dựng nên.

Lối sống này có thể bị cho là lập dị, vì rất khác người. Nhưng lại diễn tả sâu đậm chí khí cao cả của một tâm hồn sống trung thành với ơn gọi, mà trời cao ban cho.

Nếp sống từ bỏ cùng lòng trung thành với Thiên Chúa, với thiên nhiên và cả con người với nhau luôn là đức tính cao qúi.

Nó nói lên chiều kích to lớn cao cả, trở nên gía trị cho người có nếp sống như thế.

Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long